Bạn có từng nghe ai đó nói rằng mình “rối loạn ám ảnh cưỡng chế” hoặc “tôi bị OCD” chỉ vì họ thích mọi thứ ngăn nắp? Thực tế, chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế hay còn gọi là OCD là một vấn đề tâm thần nghiêm trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống người bệnh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn hiểu sai về tình trạng này, dẫn đến sự kỳ thị và chậm trễ trong việc điều trị.

5 hiểu lầm thường gặp người mắc OCD

Không ít người nhầm lẫn chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế với tính cách cầu toàn hoặc những thói quen thông thường. Chính sự hiểu lầm này khiến cho người bệnh cảm thấy bị xem nhẹ, thậm chí bị đổ lỗi cho tình trạng của mình.

Người mắc OCD chỉ là người thích sự ngăn nắp, sạch sẽ

Đây là hiểu lầm phổ biến nhất. Trong thực tế, không phải ai mắc OCD cũng có biểu hiện ám ảnh về sự ngăn nắp hay sạch sẽ. Một số người có thể bị ám ảnh về việc khóa cửa, sợ nhiễm khuẩn, lo lắng về đạo đức, tôn giáo hoặc có những suy nghĩ không mong muốn liên quan đến bạo lực. Những nỗi ám ảnh này lặp đi lặp lại trong đầu, khiến họ cảm thấy lo lắng cực độ và buộc phải thực hiện những hành vi cưỡng chế để làm dịu đi nỗi sợ đó.

Các chuyên gia cho rằng, ám ảnh và cưỡng chế trong OCD có thể xuất hiện ở mọi khía cạnh của cuộc sống chứ không chỉ xoay quanh sự gọn gàng hay vệ sinh.

Người mắc OCD rất dễ để nhận ra

Sự thật là nhiều người sống chung với chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế mà không ai xung quanh nhận ra. Họ giấu nhẹm những hành vi cưỡng chế hoặc nỗi ám ảnh của mình vì sợ bị đánh giá. Điều này khiến tình trạng bệnh trở nên âm thầm và khó phát hiện.

Chính vì thế, người mắc OCD có thể chịu đựng trong im lặng suốt nhiều năm trước khi được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Người mắc OCD rất hiếm gặp

Trái với suy nghĩ của nhiều người, OCD không hề hiếm. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 1–2% dân số toàn cầu mắc phải tình trạng này tại một thời điểm nào đó trong đời. Điều đó có nghĩa là cứ 100 người thì có ít nhất 1–2 người có thể bị ảnh hưởng bởi chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

Tỷ lệ này có thể cao hơn do nhiều trường hợp chưa được phát hiện, đặc biệt là ở những quốc gia chậm phát triển hoặc chưa có nhận thức đúng về sức khỏe tâm thần.

Người mắc OCD có thể ngừng hành vi cưỡng chế của họ

Một trong những hiểu lầm đáng tiếc là cho rằng người bệnh có thể “dừng lại nếu họ muốn”. Nhưng trên thực tế, các hành vi cưỡng chế không phải là lựa chọn tự nguyện. Chúng là phản ứng bắt buộc nhằm giảm bớt cảm giác lo âu do những ý nghĩ ám ảnh gây ra.

Việc ngăn người bệnh thực hiện hành vi cưỡng chế không những không giúp ích mà còn có thể làm tăng mức độ lo âu và dẫn đến những hệ lụy tâm lý nặng nề hơn.

Người mắc OCD có thể tự khỏi chỉ cần thư giãn đủ

Thư giãn hay thiền định có thể giúp cải thiện tâm trạng, nhưng không thể thay thế điều trị chuyên môn. Chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế là một rối loạn mãn tính, yêu cầu sự can thiệp tâm lý hoặc dùng thuốc theo chỉ định.

Nếu không được hỗ trợ đúng cách, các triệu chứng OCD có thể kéo dài và trầm trọng hơn theo thời gian, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

Các phương pháp điều trị chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Tin tốt là OCD hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu được điều trị kịp thời và đúng phương pháp. Việc điều trị hiệu quả thường cần sự kết hợp giữa tâm lý trị liệu, dùng thuốc và thay đổi lối sống.

Tâm lý trị liệu

Cognitive Behavioral Therapy (CBT) – Liệu pháp hành vi nhận thức là phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho người mắc OCD. Trong đó, kỹ thuật phơi nhiễm và ngăn phản ứng (ERP) đặc biệt hiệu quả. Người bệnh được hướng dẫn tiếp xúc dần với tình huống gây ám ảnh và học cách kiềm chế không thực hiện hành vi cưỡng chế đi kèm.

Quá trình trị liệu cần được thực hiện bởi các chuyên gia tâm lý có kinh nghiệm trong điều trị chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế để đạt được hiệu quả tối đa.

Sử dụng thuốc điều trị chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Một số loại thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm SSRI như fluoxetine, fluvoxamine hoặc sertraline thường được sử dụng để điều chỉnh sự cân bằng của serotonin chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi.

Việc dùng thuốc phải theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và cần thời gian theo dõi để điều chỉnh liều lượng phù hợp. Không nên tự ý dừng thuốc hoặc thay đổi thuốc mà không có sự đồng ý của chuyên gia y tế.

Sử dụng các phương pháp thư giãn và giảm stress

Stress và lo âu là những yếu tố có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng hơn các triệu chứng OCD. Do đó, các kỹ thuật thư giãn như thiền chánh niệm, yoga, hít thở sâu, vẽ tranh trị liệu,… có thể được khuyến khích như phương pháp hỗ trợ bên cạnh điều trị chính.

Mặc dù các phương pháp này không thay thế được điều trị y tế, nhưng có thể góp phần cải thiện chất lượng sống và hỗ trợ tâm lý cho người bệnh.

Xây dựng lối sống lành mạnh

Chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc, rèn luyện thể chất đều đặn, hạn chế caffein và chất kích thích – tất cả đều góp phần làm dịu hệ thần kinh và nâng cao khả năng kiểm soát cảm xúc.

Bên cạnh đó, sự hỗ trợ từ người thân và môi trường sống tích cực cũng đóng vai trò rất lớn trong quá trình phục hồi của người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

Phòng khám chuyên khoa tâm thần Hoàng Yến – Địa chỉ tin cậy thăm khám và điều trị chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Việc tìm được một cơ sở y tế uy tín để khám và điều trị OCD là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả can thiệp. Tại Việt Nam, Phòng khám chuyên khoa tâm thần Hoàng Yến đã và đang là điểm đến đáng tin cậy cho nhiều bệnh nhân gặp vấn đề sức khỏe tâm thần, trong đó có OCD.

Phòng khám được vận hành bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm và luôn cập nhật các phương pháp điều trị mới nhất trên thế giới. Ngoài ra, phòng khám chuyên khoa tâm thần Hoàng Yến còn chú trọng xây dựng không gian trị liệu thân thiện, kín đáo và đầy cảm thông – giúp người bệnh cảm thấy an toàn, thoải mái trong suốt quá trình điều trị.

Người bệnh khi đến khám sẽ được thăm hỏi kỹ lưỡng, đánh giá toàn diện và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa. Bên cạnh trị liệu tâm lý, phòng khám còn có dịch vụ hỗ trợ gia đình người bệnh – nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc toàn diện.

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: số 12 ngõ 44 phố Đỗ Quang, phường Yên Hòa, Hà Nội.
• Hotline: 0974 509 322
• Website: https://phongkhamtamthanhoangyen.com/

Chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế không đơn thuần là những hành vi kỳ quặc hay sở thích cá nhân. Đây là một rối loạn tâm thần nghiêm trọng, cần sự thấu hiểu, đồng cảm và can thiệp chuyên sâu. Những hiểu lầm phổ biến về OCD không chỉ khiến người bệnh cảm thấy bị cô lập mà còn ngăn cản họ tiếp cận với điều trị đúng cách.

Nếu bạn hoặc người thân đang đối mặt với các dấu hiệu của OCD, đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ. Với nhận thức đúng đắn và sự hỗ trợ từ các chuyên gia, việc sống khỏe mạnh và bình an là điều hoàn toàn khả thi.